Guest post: Chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp như thế nào là đúng cách?

Huyết áp là áp lực của máu lên thành mạch. Tăng huyết áp sẽ làm tăng khả năng bị bệnh tim mạch, đây là căn bệnh cực kỳ nghiêm trọng bởi nó hầu như không có triệu chứng rõ ràng. Tăng huyết áp cũng là một bệnh mạn tính đang diễn tiến ngày càng xấu đi, những biến chứng vô cùng nghiêm trọng sẽ ảnh hưởng tính mạng con người nếu chúng ta không phát hiện và điều trị kịp thời.

Vì vậy người điều dưỡng viên khi chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp cần hết sức dịu dàng, quan tâm và phải biết cảm thông. Vậy chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp như thế nào là đúng cách và hiệu quả bạn đã biết chưa?

Tăng huyết áp là tình trạng lưu lượng máu trong lòng động mạch vành đạt 140/90 mmHg trở lên, khi đã tiến hành kiểm tra tại cơ sở y tế sau khi ngủ ít nhất 10 phút sẽ được tính vào nhóm Cơ chế tuần hoàn 

Huyết áp hiểu đơn thuần là lượng máu tăng trên các tĩnh mạch, bắt nguồn do co bóp của tim và ở một số vùng khác nhau. 

Các yếu tố tác động lên huyết áp: 

Do sức co bóp của tim cao, áp lực máu trên thành mạch cũng cao lên và kết quả là tình trạng cao huyết áp. 

Khối lượng tuần hoàn: Khi khối lượng tuần hoàn lên cao hơn thông thường, bệnh nhân có khả năng sẽ tăng huyết áp và nguy cơ bệnh. 

Mức độ đàn hồi của thành mạch: Thành mạch có sự co giãn cần thiết nhằm chịu đựng được áp lực máu cao cũng như giữ huyết áp bình thường và tăng cường trao đổi chất. Ở người lớn tuổi hoặc bệnh nhân mắc cao huyết áp mãn tính, thành mạch máu trở nên mỏng đi và ít đàn hồi hơn. 

Thành phần máu: Máu thường có thành phần đường, máu, mỡ máu, Vitamin, khoáng chất,…Nhưng nếu hàm lượng những thành phần trên nhiều thêm thì độ nhớt tăng và cuối cùng áp lực dòng chảy tuần hoàn vì vậy cũng cao lên. 

Bệnh tăng huyết áp cần điều trị kiên trì và loại trừ các nguyên nhân, yếu tố nguy cơ, chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp đúng cách thì mới có thể khống chế được hiệu quả.

Thực hiện chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp cơ bản:

✔️ Để chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp tốt nhất hãy đặt người bệnh nằm nghỉ ngơi, không làm việc trí óc căng thẳng, lo lắng thái quá, tăng cường tập thể dục nhẹ nhàng (hạn chế những hoạt động, nhất là môn thể dục nặng như nâng tạ, chạy bộ…), đi bộ thư giãn, bơi lội. 

✔️Động viên, trấn an người bệnh để yên tâm chữa trị. 

✔️Theo dõi những tín hiệu bất thường, nhất là khi chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp. Tuỳ theo các tình huống thực tế thời gian theo dõi dao động khoảng 15 phút cho đến 2 giờ đo một lần. 

✔️Thường xuyên giữ ấm cho người bệnh nhất là trong mùa đông khi chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp. 

✔️Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, nhiều vitamin và lượng muối dưới 5g muối, giảm đường, mỡ động vật, bỏ rượu bia, cà phê, chè đặc. 

✔️Tránh các yếu tố kích động, lo âu, stress cho bệnh nhân. 

✔️Vệ sinh sạch sẽ: hàng ngày chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp về răng miệng và da nhằm phát hiện các ổ nhiễm khuẩn, chẩn đoán kịp thời những ổ nhiễm trùng để có hướng xử lý đối với bệnh nhân. áo quần, khăn trải giường và mọi đồ dùng khác cần luôn giữ sạch sẽ.

Thực hiện các y lệnh chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp:

✔️Thuốc điều trị: thực hiện đúng theo y lệnh khi sử dụng thuốc, bao gồm: cả thuốc tiêm và thuốc bôi. Trong khi sử dụng thuốc nếu có vấn đề phải thông báo để bác sĩ xử lý. 

✔️Thực hiện một số xét nghiệm: ure máu, ure và creatinin máu, nước tiểu, protein niệu, soi đáy mắt, siêu âm tim và đo X quang tim phổi.

Theo dõi để chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp:

✔️Dấu hiệu sinh tồn: Mạch, thân nhiệt, huyết áp và hơi thở. 

✔️Tình trạng chấn thương mắt, thận và tim mạch. 

✔️Tình trạng dùng thuốc và các tác dụng của nó xảy ra, nên chú ý những thuốc có thể làm hạ huyết áp khi đứng hoặc một số thuốc hạ huyết áp khác. 

✔️Những biến chứng của cao huyết áp. 

Giáo dục sức khoẻ để chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp đúng cách.

Giáo dục cho bệnh nhân cùng gia đình biết về nguyên nhân, những yếu tố nguy cơ gây cao huyết áp 

Giáo dục để bệnh nhân cùng gia đình tự nhận biết những dấu chứng cao huyết áp, cách khám, chữa và quản lý bệnh nhân tăng huyết áp. 

• Dự phòng cấp I: đối với nhóm người chưa mắc tăng huyết áp nên chú ý chế độ ăn uống hàng ngày tránh những thói quen có hại và thường xuyên kiểm tra định kỳ nhằm phát hiện cao huyết áp hoặc một số bệnh lý khác. Trong nhóm này chú ý cả với người có yếu tố nguy cơ gây bệnh cao cho dù là lần đầu không bị tăng huyết áp nhưng phải chia sẻ thông tin để điều trị kịp thời cùng cán bộ y tế tuyến trước. 
• Dự phòng cấp II: đối với bệnh nhân đã cao huyết áp thì phải phối hợp tốt thêm về vấn đề dinh dưỡng, chú ý đo huyết áp thường xuyên và có phác đồ điều trị ngoại trú nhằm kiểm soát biến chứng, tác dụng phụ của thuốc. Cần lưu ý vấn đề kinh tế khi điều trị bởi đây là một liệu trình lâu dài và tốn kém.

Có 6 cách phòng bệnh ngay từ đầu: 

✔️Tránh béo phì. 

✔️Tăng vận động thể chất. 

✔️Thay đổi hàm lượng muối trong khẩu phần ăn ( <2, 4g/ngày tương đương với khoảng 6g muối ăn natri clorid).

✔️Thay đổi mức muối đối với nhóm người tiêu thụ rất nhiều. uỷ ban quốc gia Hoa Kỳ về phòng chống cao huyết áp JNC-VII khuyến cáo mỗi ngày chỉ nên dùng không quá 1 ounce đối với nam và 1/2 ounce ở nữ (1 ounce khoảng 29,6ml rượu whisky) . 

✔️Bỏ hút thuốc lá. 

✔️Theo dõi huyết áp.

Lời khuyên cho bệnh nhân tăng huyết áp.

✔️Giảm cân nếu thừa cân. 

✔️Hạn chế uống rượu: trung bình mỗi ngày tiêu thụ không quá 30 ml ethanol, tương đương 720ml bia, 300ml rượu vang, 60ml whisky cho nam giới, nữ giới và trẻ thừa cân dùng khoảng một nửa nam giới. 

✔️Tăng vận động thể lực: 30-40 phút mỗi ngày. 

✔️Giảm lượng muối ăn thêm. 

✔️Duy trì đầy đủ lượng kali trong khẩu phần ăn không. 

✔️Duy trì calci và magnesi thiết yếu. 

✔️Ngừng uống rượu, bia. 

✔️Giảm tiêu thụ các chất béo và mỡ chuyển hoá.

Đặc điểm của người bệnh cao huyết áp là diễn biến nặng và ngày một tăng nhanh nếu không được theo dõi và chăm sóc chặt chẽ. Bệnh để lại di chứng khá nặng nề thậm chí là chết bởi các biến chứng của bệnh hay do tai biến điều trị, vì vậy công tác chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp của mọi người vô cùng cần thiết.

Những bài viết liên quan